Diş estetiğini ve sağlığını iyileştirmek amacıyla kullanılan braketler, ortodontik tedavinin en önemli unsurlarından biridir. Braketler, dişlerin doğru hizalanmasını sağlar ve çene yapısındaki bozuklukların düzeltilmesine yardımcı olur. Peki, braket nedir, bakımı nasıl yapılmalıdır ve hangi çeşitleri vardır? Bu yazıda braketler hakkında merak edilen tüm detayları bulabilirsiniz.
Braket Nedir?
Braketler, dişlere sabitlenen ve dişlerin doğru pozisyona gelmesini sağlayan küçük aparatlardır. Genellikle metal, seramik veya plastik malzemelerden üretilirler. Braketler, diş telleri ile birlikte kullanılarak dişlerin kontrollü bir şekilde hareket etmesine yardımcı olur.
Nasıl Çalışır?
Braketler, dişlerin üzerine yapıştırılır ve ortodontik teller ile birbirine bağlanır. Teller üzerindeki kuvvet, dişlere iletilerek onları istenen pozisyona yönlendirir. Bu sayede çarpık, sıkışık veya aralıklı dişlerin düzeltilmesi sağlanır.
Kimlere Uygulanır?
Braket tedavisi, diş yapısında bozukluk olan her yaştan birey için uygulanabilir. Çocukluk döneminde başlayan tedaviler, dişlerin ve çene yapısının tam gelişmediği dönemlerde daha hızlı sonuç verir. Ancak yetişkinlerde de başarılı sonuçlar alınabilir.
Braketlerin Çeşitleri Nelerdir?
Braketler, kullanılan malzeme ve uygulama yöntemine göre farklı türlere ayrılır. Hangi braketin tercih edileceği, hastanın ihtiyacına, estetik beklentilerine ve bütçesine göre değişiklik gösterebilir.
Metal Braketler:
En yaygın kullanılan braket türüdür. Paslanmaz çelikten üretilir ve dayanıklıdır. Metal braketler, diğer braket türlerine göre daha uygun fiyatlıdır. Ancak estetik açıdan daha az tercih edilir.
Seramik Braketler:
Diş renginde üretilen bu braketler, daha az dikkat çeker ve estetik açıdan avantaj sağlar. Metal braketlere göre daha kırılgandır. Bu nedenle darbe alma riski olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
Lingual Braketler:
Dişlerin iç kısmına yerleştirilen braketlerdir. Dışarıdan görünmezler ve estetik kaygısı olan hastalar için idealdir. Ancak uygulaması ve bakımı daha zordur.
Şeffaf Plaklar (Invisalign):
Braket yerine kullanılan şeffaf plaklar, dişlerin düzeltilmesi için estetik bir alternatiftir. Plaklar, çıkarılabilir yapısı sayesinde yemek yerken veya diş temizliği sırasında çıkarılabilir.
Braket Bakımı Nasıl Yapılır?
Braket kullanımı sırasında ağız hijyenine dikkat etmek son derece önemlidir. Aksi halde, dişlerde plak birikimi ve diş eti sorunları oluşabilir.
Diş Fırçalama:
Braket takılıyken dişlerin düzenli olarak fırçalanması gerekir. Yumuşak kıllı bir diş fırçası ve ortodontik fırçalar kullanılmalıdır. Her öğünden sonra dişlerin ve braketlerin çevresi dikkatlice temizlenmelidir.
Diş İpi Kullanımı:
Braketler arasındaki alanların temizlenmesi için özel ortodontik diş ipleri kullanılabilir. Bu diş ipleri, tellerin arasından geçebilme özelliğine sahiptir ve plak birikimini önler.
Ağız Gargarası:
Ağız gargarası kullanmak, bakterilerin ve plakların uzaklaştırılmasına yardımcı olur. Antibakteriyel gargara kullanımı, diş eti sağlığını korumak için etkilidir.
Braket Kullanımında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Braketlerin sağlıklı ve uzun süre kullanılması için bazı kurallara dikkat edilmelidir:
Sert ve Yapışkan Gıdalardan Kaçının:
Sert yiyecekler (ceviz, fındık, patlamış mısır) ve yapışkan şekerlemeler, braketlerin kopmasına veya tellerin bükülmesine neden olabilir. Bu tür yiyeceklerden kaçınmak, tedavi süresini kısaltır.
Diş Kontrollerini İhmal Etmeyin:
Ortodontik tedavi sırasında düzenli kontroller yapılmalıdır. Bu sayede braketlerin durumu kontrol edilir ve gerekli ayarlamalar yapılır.
Ağız Koruyucu Kullanımı:
Spor yapan bireylerin, braketlerin zarar görmemesi için ağız koruyucu kullanmaları önerilir. Bu koruyucular, olası darbelere karşı braketleri ve dişleri korur.
Braketlerin Avantajları ve Dezavantajları
| Avantajlar | Dezavantajlar |
|---|---|
| Dişlerin düzgün hizalanmasını sağlar. | Ağız hijyenini korumak daha zordur. |
| Çene yapısındaki bozuklukları düzeltir. | Estetik kaygıya yol açabilir. |
| Çapraşık dişlerin düzeltilmesi için etkilidir. | Sert ve yapışkan yiyeceklerden kaçınılmalıdır. |
Braket Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Braket tedavisinin süresi, hastanın diş yapısına, yaşına ve tedaviye uyumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak ortodontik tedaviler 12-24 ay arasında sürmektedir. Bazı durumlarda ise bu süre uzayabilir. Tedavi sürecinin daha kısa sürmesi için aşağıdaki önerilere dikkat edilmelidir:
Randevuları Aksatmamak: Düzenli kontroller, tedavi süresini kısaltır.
Hijyen Kurallarına Uymak: Braketlerde plak birikimi önlenirse tedavi daha hızlı ilerler.
Diyet Kurallarına Uymak: Braketlere zarar verebilecek gıdalardan kaçınmak, tedavi sürecini destekler.
Braketler Diş Sağlığını Nasıl Destekler?
Braketler, yalnızca estetik bir gülüş elde etmek için değil; aynı zamanda diş sağlığını korumak ve çene yapısındaki bozuklukları düzeltmek için kullanılan önemli bir ortodontik aparattır. Tedavi süreci boyunca düzenli kontrolleri aksatmamak, doğru ağız bakımı uygulamak ve braketlerin bakımına özen göstermek, başarılı bir tedavi süreci için gereklidir. Braketlerin çeşitleri ve kullanım detayları hakkında daha fazla bilgi almak için diş hekiminizden detaylı bilgi edinebilirsiniz.
